پشه آئدس
پشه آئدس که به ببر آسیایی مشهور شده‌است در مناطق استوایی جهان به‌ویژه آسیای جنوب شرقی از جمله مالزی وجود دارد . این پشه کوچک عامل بیماری به نام تب دنگی است که اخیراً گسترش زیادی یافته‌است و تلفات انسانی زیادی برجای گذاشته‌است. علائم این بیماری سردرد، کمردرد و پشت درد، تب معمولاً شدید و در برخی موارد خارش و جوش در قسمت‌های مختلف بدن است.
اکثر افراد مبتلا به تب دنگی بهبود می‌یابند و پس از آن هیچ مشکلی ندارند. ۱ تا ۵٪ افراد مبتلا (۱ تا ۵ از هر ۱۰۰ نفر) به دنگی اگر درمان نشوند، می‌میرند. کمتر از ۱٪ علی‌رغم درمان مناسب می‌میرند. اما افرادی که مبتلا به دنگی وخیم هستند، ۲۶٪ (۲۶ از هر ۱۰۰ نفر) می‌میرند. دنگی در بیش از ۱۱۰ کشور رایج است. هرساله ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر در سرتاسر جهان به آن مبتلا می‌شوند. هم‌چنین باعث بستری شدن نیم میلیون نفر میشود و حدود ۱۲۵۰۰ تا ۲۵۰۰۰ مرگ سالانه را باعث میشود.
تب دنگی چه نشانه هایی دارد ؟
تب دنگی عفونتی است که توسط ویروس دنگی ایجاد میشود. پشه‌ها عوامل منتقل‌کننده (یا پخش‌کننده) این ویروس هستند. تب دنگی به عنوان «تب استخوان شکن» نیز شناخته میشود، چرا که به دلیل درد شدید حاصل از آن بیمار تصور می‌کند استخوان‌هایش در حال شکستن هستند. برخی نشانه‌های تب دنگی عبارتند از تب، سردرد، حساسیت‌های پوستی مشابه سرخک و درد در ماهیچه‌ها و مفاصل. ممکن است تب دنگی در تعداد کمی از بیماران به یکی از دو گونه خطرناک و کشنده تبدیل شود.
گونه اول تب هموراژیک دنگی است که باعث خونریزی، ترشح مایعات به بیرون از عروق خونی (رگ‌های حامل خون) و کاهش پلاکت‌های خون (عامل لخته شدن خون) میشود. گونه دوم سندروم شوک دنگی است که باعث افت فشار شدید میشود. ویروس دنگی ۴ نوع متفاوت دارد. اگر فردی به یک نوع از ویروس‌ها مبتلا شود، تا آخر عمر به آن نوع ویروس مصونیت دارد. اگر چه، در برابر سه گونه دیگر فقط تا مدت محدودی مصونیت دارد. اگر بعدها به یکی از سه نوع دیگر این ویروس مبتلا شود، ممکن است مشکلاتی جدی برای او ایجاد شود.
پشه آندرس چگونه عامل انتقال تب دنگی میشود ؟
در بیشتر مواقع ویروس دنگی توسط پشه آئدس به خصوص گونه «آئدس اجیپتی» انتقال (و یا پخش) میشود. این پشه‌ها اغلب بین عرض جغرافیایی ۳۵ درجه شمال و ۳۵ درجه جنوبی و در ارتفاع کمتر از ۱۰۰۰ متر زندگی می‌کنند. آن‌ها معمولاً در روز نیش می‌زنند. یک گزش ساده میتواند انسان را مبتلا سازد. گاهی انسان‌ها بیماری دنگی را به پشه‌ها منتقل می‌کنند. اگر پشه ماده، انسان مبتلا به دنگی را نیش بزند، ویروس دنگی به او نیز منتقل میشود. در ابتدا ویروس در سلول‌های تشکیل دهنده ناحیه شکم پشه زندگی می‌کنند. حدود ۸ تا ۱۰ روز بعد از آن، ویروس به غدد بزاقی پشه که تولید کنند بزاق هستند، سرایت می‌کنند. به این ترتیب بزاق تولید شده در بدن پشه آلوده به ویروس دنگی است؛ بنابراین هنگامی که پشه انسان را نیش می‌زند، بزاق آلوده به بدن انسان منتقل میشود و او را نیز آلوده می‌کند.
 |
حتما بخوانید : فرد مبتلا به کرونا چه نکاتی را باید بداند ؟ |
به نظر می‌رسد این ویروس هیچ‌گونه آسیبی به پشه‌های آلوده که تا آخر عمر خود آلوده باقی می‌مانند، وارد نمی‌کند. احتمال پخش شدن ویروس دنگی توسط پشه آئدس اجیپتی از دیگر پشه‌ها بیشتر است. چرا که این پشه نزدیک به انسان‌ها زندگی می‌کند و به جای حیوان‌ها از انسان‌ها تغذیه می‌کند. هم چنین این پشه در منابع آب ساخته انسان تخم‌گذاری می‌کند. ویروس دنگی از طریق خون آلوده و اهدای عضو نیز منتقل میشود.اگر فرد مبتلا به دنگی عضو یا خون اهدا کند، ممکن است فردی که عضو یا خون را دریافت می‌کند به دنگی مبتلا شود.
چگونگی شناسایی بیماران مبتلا به نیش پشه آئدرس
معمولاً پزشکان متخصص با معاینه شخص مبتلا و مقایسه نشانه‌های آن‌ها با دنگی، این بیماری را تشخیص می‌دهند. احتمال تشخیص دنگی توسط پزشکان متخصص با استفاده از این شیوه در مکان‌هایی که این بیماری شایع است، بسیار زیاد است. اگرچه در مراحل اولیه دنگی، تشخیص آن از عفونت‌های ویروسی دیگر (عفونت‌های ایجاد شده توسط ویروس‌ها) بسیار دشوار است. اگر شخصی دچار تب و دو نشانه از نشانه‌های حالت تهوع و استفراغ، حساسیت پوستی، دردهای عمومی (در سراسر بدن)، کاهش در گلبول‌های سفید خون یا تست تورنیکه مثبت.
در مناطقی که دنگی شایع است هر گونه نشانه هشدار دهنده مانند تب نشان می‌دهد فرد مبتلا به دنگی است . معمولاً نشانه‌های هشدار دهنده پیش از شدت گرفتن دنگی نمایان می‌شوند. هنگامی که امکان انجام تست آزمایشگاهی وجود ندارد، تست تورنیکه مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای انجام این تست، پزشک بازوبند فشار خون را برای ۵ دقیقه به دست بیمار می‌بندد. سپس هر گونه دانه قرمز نمایان شده بر روی پوست را می‌شمارد. هر چه تعداد این دانه‌های قرمز بیشتر باشد، احتمال ابتلا به بیماری دنگی برای آن فرد بیشتر است.
تفاوت تب دنگی با تب چیگونگونیا
تشخیص تب دنگی از تب چیکونگونیا کار مشکلی است. تب چیکونگونیا نشانه‌هایی شبیه به دنگی داشته و در همان مناطق جغرافیایی مشاهده میشود که تب دنگی در آن‌ها شایع است. دنگی نیز ممکن است نشانه‌هایی مشابه بیماری‌های دیگر همچون مالاریا، لپتوسپیروز، تب حصبه و بیماری مننگوکوکی را داشته باشد. معمولاً پیش از این که پزشک متخصص شخص را برای بیماری دنگی مورد معاینه قرار دهد، از عدم ابتلای فرد به این بیماری‌ها اطمینان حاصل می‌کند. هنگام ابتلای فرد به دنگی، اولیت تغییری که در آزمایشگاه مشاهده میشود تعداد کاهش یافته گلبول‌های سفید خون است. کاهش در پلاکت‌های خون و اسیدوز متابولیک نیز از نشانه‌های دنگی هستند. اگر شدت ابتلا در فردی بیشتر باشد، تغییرات دیگری نیز در بررسی خون او مشاهده خواهد شد. دنگی حاد باعث خروج مایعات از جریان خون میشود.
این خروج مایعات باعث تغلیظ خون میشود (که در آن پلاسمای خون، به عبارتی قسمت مایع خون کمتر و گلبول‌های قرمز خون بیشتر می‌شوند). هم‌چنین سطح آلبومین خون نیز کاهش می‌یابد. برخی اوقات دنگی حاد پلورال افیوژن (که در آن مایعات ترشح شده اطراف شش جمع میشود) و آسیت (که در آن مایعات در شکم جمع میشود) ایجاد می‌کنند. اگر این ترشحات به اندازه کافی بزرگ باشند، پزشک هنگام معاینه متوجه آن‌ها خواهد شد . اگر پزشک بتواند با استفاده از سونوگرافی مایعات درون بدن را پیدا کند، امکان تشخیص زودهنگام سندروم شوک دنگی وجود دارد. ولی در بسیاری از مناطقی که دنگی شایع است، بیشتر پزشکان و درمانگاه‌ها به دستگاه سونوگرافی دسترسی ندارند.
 |
حتما بخوانید : ویژگی های ماسک جراحی سه لایه چیست ؟ |
پشه آئدرس میتواند خطرناک تر از کرونا باشد
کرونا بیماری است که در حال حاضر تمامی افراد را به نوعی درگیر خود کرده است ، مشاغل و کسب و کارهای بسیاری با شیوع این بیماری دچار مشکلاتی شده اند و بسیاری از افراد نیر مبتلا و یا از طریق این بیماری عزیزان خود را از دست داده اند . اپیدمی گسترده این بیماری باعث از عقب افتادن و درگیر شدن بسیاری از کادر درمانی ما شده است . با این حال شواهد و توصیه های بسیاری از خطرناک تر بودن تب دنگی در دسترس است و حتی آن را از کرونا ویروس نیز خطرناک تر و پیامدهای ابتلا به آن را بیشتر میدانند .
رعایت نکات و دستورالعمل های بهداشتی و مراقبتی برای جلوگیری از ابتلا به بیماری کرونا همچنان در صدر دستورالعمل های بهداشتی است . رعایت فاصله گذاری اجتماعی ، استفاده از ماسک به محض خروج از خانه و حضور در مراکز و اماکن شلوغ و پرتردد ، استفاده از مواد ضدعفونی کننده و تمیز کردن سطوح مورد استفاده مشترک بین افراد و شستن مرتب دستها با آب و صابون از جمله نکاتی هستند که لازم است همچنان به آن دقت لازم و کافی را داشته باشیم .
به خاطر داشته باشید
با توجه به اهمیت اپیدمی احتمالی به تب دنگی که عامل ایجاد کننده آن پشه آئدس است لازم است نکات مهمی را به خاطر داشته باشید ، رعایت این نکات ساده میتواند به ایمنی شما در مقابل ابتلا به این بیماری کمک کند :
- باید از نیش زدن پشه ها جلوگیری کرد .برای این منظور بیماران زیر پشه بند نگه داری می شوند.
- شلوارهای بلند و بلوزهای آستین بلند بپوشید.
- استفاده از اسپری پشه کش
- از رفتن به کشورها و محل هایی که تب دانگ همه گیر شده، دوری کنید.
- از راکد ماندن آب خودداری کنید.
- دو ساعت بعد از طلوع آفتاب و دو ساعت قبل از غروب خورشید در خانه بمانید، زیرا در این زمان ها پشه ها فعال می باشند.
- واکسن تب دانگدر سال ۲۴۵۱در دسترس عموم قرار می گیرد.
نظرات و سوالات شما