ضدعفونی کردن ماسک

ضدعفونی کردن ماسک ها و استفاده مجدد از ماسک سوال و دغدغه ای است که نه تنها سوال بسیاری از همکاران ما در حوزه های پزشکی و دندانپزشکی ، بلکه سوالی است که تمامی اقشار جامعه و کسب و کارها دارند ؟ اما آیا واقعا میتوان از یک ماسک به دفعات استفاده کرد ؟ در شرایط بروز بیماری های همه گیر و واگیردار ، به خصوص بیماری هایی مثل آنفولانزا و کرونا آیا استفاده چندین باره از یک ماسک کار درستی ؟ اصلا عملکرد و دستور العملی برای ضدعفونی و استفاده مجددا از ماسک ها وجود دارد ؟ اگر دستورالعملی هست آیا تایید شده و قابل قبول است ؟ اینها سوالاتی است که دکتر پلاس به آن پاسخ خواهد داد .

آیا استفاده از ماسک ضرورت دارد ؟

در شرایط های پر ریسک و حضور در اماکن پرتردد و شلوغ و همچنین برای کادر درمانی و پزشکی در مراکز و کلینیک های پزشکی و دندانپزشکی بعلت نزدیکی با مراجعین و افراد مختلف استفاده از ماسک ضرورت دارد ، در چنین شرایطی استفاده از ماسک دارای فوایدی است ، از جمله :

باعث کاهش محسوس پخش قطرات تنفسی حامل ویروس در فضا می‌شود.
مانع ورود قطره‌های ریز تنفسی حامل ویروس به بینی، حلق و ریه افراد سالم می‌شود.
از آلوده شدن بینی و دهان با دست جلوگیری می‌کند.

آیا استفاده صحیح از ماسک ها را میدانید ؟

قبل از اینکه بخواهیم در مورد اینکه آیا میتوان یک ماسک را ضدعفونی و یا از ماسک استفاده مجدد کرد ، بهتر است استفاده صحیح از آن را با هم مرور کنیم . شاید به نظر بیاید که نحوه قرار دادن ماسک بر روی صورت کار چندان سخت و یا حتی مهمی نیست ولی ما به شما میگوییم اگر چنین ایده ای دارید قطعا در اشتباه هستید . اگر ماسک بطور اصولی و صحیح روی صورت قرار نگیرد و یا اینکه در هنگام قرارگیری بر روی صورت حالت و شکل خود را از دست بدهد ، قطعا قابل استفاده نخواهد بود و باید آن را با ماسک جدید و استریل شده عوض کنید . بنابراین بهتر است اول بدانیم نحوه استفاده از ماسک چگونه است .

پس برای استفاده صحیح از ماسک این نکات را رعایت کنید :

قبل از زدن ماسک، دست‌ها با آب و صابون شسته یا با ژل‌ضدعفونی تمیز شوند.
بینی و دهان تا زیر چانه باید بخوبی با ماسک پوشانده و کیپ شود تا درزی وجود نداشته باشد.
وقتی ماسک زدید به آن دست نزنید و اگر دست زدید آن را بشویید یا ضدعفونی کنید.
هیچگاه برای صحبت یا خوردن ماسک را برندارید یا به زیر چانه نبرید.
ماسکی که مرطوب و تر شده است باید عوض شود.
برای برداشتن ماسک به جلوی آن دست نزنید: بند‌ یا کش را از پشت سر یا گوش گرفته، بآرامی ماسک را آزاد کرده و به جلو برده و از صورت دور کنید.
ماسک‌های یکبار مصرف را باید در سطل دردار و درون کیسه زباله انداخت و پس از آن دست‌ها را شست یا با ژل ضدعفونی دست تمیز کرد.

باید توجه داشت که استفاده از ماسک همواره باید همراه با رعایت سایر نکات بهداشتی از جمله شستشوی دست و پاکیزگی وسائل شخصی و رعایت فاصله مناسب باشد.

حتما بخوانید : گیت ضدعفونی کننده چه کاربردی دارد ؟

استفاده طولانی مدت از ماسک ها امکان دارد ؟

در شرایط فعلی و حتی در شرایطی که دسترسی به ماسک های با کیفیت بالا مثل ماسک های N95 که قدرت فیلترینگ بسیار بالایی دارند مقدور نیست ، میتوان با رعایت برخی نکات و اصول از این ماسک ها استفاده مجدد کرد ، اما لازم است به خاطر داشته باشید ، در صورتی که مجبور به حضور طولانی مدت در اماکن پر ریسک ننمی باشند ، میتوانید در مدت زمان حضور از انواع ماسک های معمولی تر که دسترسی به آن آسان تر است استفاده کنید و حتما به خاطر داشته باشید که نحوه استفاده صحیح از این ماسک ها را باید تمامی کادر درمانی چه در در مطب ها و کلینیک های پزشکی و چه در مطب ها و کلینیک های دندانپزشکی آموزش داده شود ، تا این اطمینان از آشنایی کامل با انواع ماسک ها و استفاده از آنها را همه کادر درمانی به درستی داشته باشند .

در چه شرایطی نمیتوان از ماسک استفاده کرد ؟

به خاطر داشته باشید هرگونه تغییر در ماسک که منجر به کاهش عملکرد ماسک می شود استفاده مجدد از ماسک را غیر ممکن می کند. برخی از این موارد شامل:

آلوده شدن ماسک بعد از انجام مراحل تولید آئروسل
آلوده شدن ماسک به ترشحات دهانی و خونی بیمار
بعد از تماس با یک بیمار عفونی باید ماسک را تعویض کنید.
اگر نفس کشیدن در ماسک سخت شده است آن را دور بیاندازید. مگر این که شرکت تولید کننده ماسک دستورالعمل جایگزینی را برای استفاده مجدد آن ارائه کرده باشد.

ضدعفونی کردن ماسک ها چگونه است ؟

باید به خاطر داشته باشید برخی از ماسک ها فاقد دستور العمل FDA برای استفاده مجددمی باشند. استاندارد FDA نشان سازمان غذا و داروی آمریکا FDA)Food and Drug Administration) یکی از آژانس های وزارت بهداشت است. FDA مسئول حفظ و ارتقای سطح سلامت جامعه از طریق تنظیم و نظارت بر ایمنی مواد غذایی ، محصولات تنباکویی ، مکمل های غذایی، واکسن، تزریق خون ، دستگاه های پزشکی، دستگاه های ساطع اشعه الکترومغناطیس (ERED)، محصولات دامپزشکی و لوازم آرایشی است. به همین دلیل است که دندانپزشکان و کادر درمان نکات زیر را برای محافظت و استفاده مجدد از ماسک ها را بدانند و مطمئن باشد که آیا این استفاده مجدد و ضدعفونی کردن ماسک صحیح است یا خیر.

برای استفاده مجدد از ماسک این نکات را به خاطر داشته باشید :

دستورالعملی که شرکت سازنده برای استفاده مجدد از رسپیراتور ارائه کرده است را مطالعه کنید. مثل دستوراتی برای چک کردن عدم نشتی
در صورتی که اطلاعاتی درباره حداکثر استفاده از رسپیراتور موجود نبود می توانید حداکثر استفاده ۵ بار را ملاک قرار دهید.
رسپیراتوری که خراب است و برای نفس کشیدن مناسب نیست را دور بیاندازید.
پس از هر بار استفاده از رسپیراتورها آنها را به طور منظم در بسته بندی قرار دهید تا تغییر شکل ندهند.
دندانپزشکان و کادر درمان رسپیراتورهای خود را علامت گذاری کنند تا به طور اشتباه از رسپیراتورهای یکدیگر استفاده نکنند.
همچنین بعد از هر بار استفاده بر روی ماسک علامت بگذارید تا تعداد دفعات استفاده از آن مشخص شود.
ماسک ها را کنار هم قرار ندهید تا با یکدیگر تماس نداشته باشند و آلوده نشوند. هر ماسک باید در یک محفظه جداگانه نگهداری شود.

حتما بخوانید : ماسک FFP چه ویژگی دارد ؟

هیدروژن پراکسید راهکاری برای ضدعفونی کردن ماسک

این نکته که نمیتوان همه ماسک ها را ضدعفونی کرد موردی است که باید همیشه به خاطر داشته باشید ، هر چند بعلت کمبود ماسک های محافظتی تحقیقات گسترده ای در زمینه اینکه آیا میتوان با ضدعفونی کردن ماسک ها از آنها مجددا استفاده کرد ، صورت گرفته و در میان تحقیقاتی نتیجه بر بوده است . دانشمندان بیش از صد‌ها ماسک تنفسی N۹۵ را بدون اینکه به آن‌ها آسیب وارد شود ضدعفونی کردند و با انجام چنین تکنیکی این ماسک‌ها قابلیت مصرف چند باره پیدا کردند و به این نتیجه رسیدند که انجام این روش خطری برای سلامتی آن‌ها تهدید نخواهد کرد. این دانشمندان با استفاده از هیدروژن پراکسید تبخیر شده توانستند آلاینده‌های میکروبی و آلودگی موجود روی ماسک‌های مصرف شده را از بین ببرند.

هرچند این نتایج اولیه بوده و قطعی بودن آن نیاز به بررسی و تحقیقات گسترده ای است . به همین دلیل است که باید منتظر اخبار و تحقیقات بیشتر محققان و دانشمندان در این زمینه بود . با این حال بهتر است حتی المقدور از ضدعفونی بیش از اندازه ماسک ها خودداری کرده و از ماسک های تمیز و استریل برای حضور در اماکن پرخطر استفاده شود تا سلامت کارکنان بطور کامل و بدون خطر تضمین شود .

ضدعفونی کردن ماسک امکان پذیر است ؟