رادیولوژی

رادیولوژی یکی از روش های سریع و دقیق تشخیص آبسه دندان، پوسیدگی دندان، نقایص فک و دندان و انواع ناهنجاری ها و آسیب های دیگر  می باشد. دستگاه های رادیوگرافی در حیطه دندانپزشکی انواع مختلفی دارند و بطور کلی رادیوگرافی ها به دو دسته اصلی داخل دهانی و خارج دهانی تقسیم می شوند. در رادیوگرافی داخل دهانی، نوار اشعه X درون دهان قرار دارد و در رادیوگرافی خارج دهانی، نوار اشعه ایکس در خارج از دهان قرار دارد.

اهمیت استفاده از رادیولوژی در دندانپزشکی

دندانپزشک برای تعیین وضعیت بهداشت دهان و دندان بیمار و تغییراتی که ممکن است بعدها رخ دهد، از رادیوگرافی استفاده می‌کند. اشعه‌ ایکس دندانپزشکی اطلاعاتی در خصوص وضعیت فعلی دندان‌های بیمار را در اختیار پزشک قرار می‌دهد.

دندانپزشک از طریق عکسبرداری و رادیوگرافی با اشعه‌ ایکس می‌تواند پوسیدگی جدید دندان را تشخیص داده، وضعیت سلامت لثه‌ها را تعیین کرده و رشد دندان‌های بیمار را ارزیابی کند. اگر بیمار در طی مراجعه به دندانپزشک قبلی رادیوگرافی شده‌ است بهتر است نسخه‌ای از رادیوگرافی اخیر خود را در اختیار دندانپزشک جدید قرار دهد.

انواع عکسبرداری دندانپزشکی

انواع مختلف اشعه ایکس در حوزه دندانپزشکی استفاده می‌شوند. نکته قابل ‌توجه این است که در رادیوگرافی دندانپزشکی مقدار خیلی کم از تشعشات استفاده می‌شود. انواع مختلف اشعه ‌ایکس دندانپزشکی عبارتند از:

1- اشعه‌ ایکس بایت‌ وینگ

از طریق این عکس رادیولوژی دندان، دندان‌های عقب فک بالا و پایین در یک نما نشان داده می‌شود. این نوع عکسبرداری کمک می‌کند تا پوسیدگی بین دندان‌ها و وضعیت سلامت دندان‌های فک بالا و پایین مشخص شود. اگر به‌دلیل وجود بیماری لثه و عفونت دندانی، استخوان دندان دچار پوسیدگی یا تحلیل شده باشد دراین نوع رادیوگرافی قابل تشخیص می‌باشد.

2- اشعه‌ ایکس پری‌آپیکال

این نوع عکسبرداری کل ساختار دندان یعنی از تاج ‌دندان قابل رویت تا انتهای ریشه و حتی استخوان‌هایی که از دندان حمایت می‌کنند نمایش داده می‌شود. از طریق این نوع عکسبرداری می‌توان مشکلات دندانی زیر خط لثه و یا فک مانند دندان‌های نهفته، آبسه دندان، کیست دهان، تومورها و تغییرات استخوانی مرتبط با برخی بیماری‌ها را تشخیص داد.

3- اشعه‌ ایکس اکلوزال

این نوع عکسبرداری سقف و کف دهان را نشان می‌دهد. از طریق رادیوگرافی با اشعه‌ ایکس اکلوزال می‌توان دندان‌های اضافی، دندان‌هایی که هنوز از لثه بیرون نزدند، شکاف فک، شکاف سقف دهان (لب‌ شکری)، کیست، آبسه و رشد دندانی را مشاهده و ارزیابی کرد. از این اشعه برای یافتن اشیای خارجی نیز استفاده می‌شود.

5- اشعه‌ ایکس پانورامیک

در این نوع عکسبرداری OPG، نمای کلی فک‌ها، دندان‌ها، سینوس‌ها، ناحیه بینی و مفاصل گیجگاه زیرواره‌ای (تمپورومندیبولار) نشان داده می‌شود. عکسبرداری و رادیوگرافی با اشعه ‌ایکس پانورامیک کمک می‌کند دندانپزشک مشکلاتی چون دندان‌های نهفته، نابهنجاری استخوانی، کیست، تومور، عفونت و ترک‌های دندانی را تشخیص دهد.

6- اشعه‌ ایکس دیجیتالی

در رادیوگرافی دیجیتالی قابلیت ارسال و ذخیره تصاویردر کامپیوتر را دارد.  در طی اولین مراجعه بیمار به دندانپزشک، سری کامل اشعه ‌ایکس پری‌ آپیکال (14 تا 21 فیلم) انجام می‌شود. از اشعه ‌ایکس بایت‌وینگ برای چکاپ و پیدا کردن دندان‌های پوسیده استفاده می‌شود. اشعه ‌ایکس پانورامیک به ندرت استفاده می‌شود. اشعه ‌ایکس دیجیتالی در مواقع نیاز مبنی بر سن، خطر ابتلا به بیماری و علائم بیماری برنامه‌ریزی می‌شود.