قارچ سیاه
قارچ سیاه نوعی نادر از عفونت‌های قارچی و غیر واگیردار است که به دلیل قرار گرفتن در معرض قارچ‌هایی به نام مایکرومایسیت‌ها ایجاد می‌شود. این قارچ‌ها به طور معمول در محیط، بخصوص روی برگ‌ها، خاک، کمپوست و سرگین حیوانات یافت می‌شود. مایکرومایسیت‌ها از طریق تنفس، استنشاق و زخم‌های روی پوست می‌توانند وارد بدن شوند. این قارچ اغلب همه‌جا در زندگی روزمره ما وجود دارد. این قارچ به طور خودکار روی خاک، گیاهان، کود کشاورزی، میوه‌ها و سبزیجات به وجود می‌آید.
این عفونت در مخاط افراد سالم نیز یافت می‌شود. عموما بیماران مبتلا به این عفونت افرادی هستند که اخیرا از ویروس کرونا رهایی یافتند. امکان ابتلای فرد به این بیماری از طریق مکان‌های رایج مانند خاک یا هوای موجود در محیط بسته وجود دارد. این عفونت در بیماران مبتلا به سرطان یا ایدز نیز زیاد دیده می‌شود. اغلب بیماران مبتلا به این قارچ دارای سن حدود ۳۵ سال هستند. اگر فردی بعد از مدتی بر اثر بیماری کرونا بهبود یافت، احتمالا قربانی بعدی این بیماری عفونی خواهد بود. هم‌چنین اگر فرد بر اثر مصرف دارو یا داشتن بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، سرطان، ایدز و…. دارای نقص در سیستم ایمنی باشد، احتمال ابتلای وی به این قارچ وجود دارد.
انواع قارچ سیاه چیست؟
طبق تحقیقات انجام شده، این عفونت می‌تواند از طریق جریان خون به انواع نقاط بدن منتقل شود و انواع ارگان‌ها و قسمت‌های بدن را آلوده کند. در یک دسته بندی کلی میتوان این عفونت را با توجه به نواحی آسیب زده به صورت زیر دسته بندی و مورد بررسی تخصصی قرار داد که عبارتند از :
۱- ریوی
این دسته از بیماری، بیشتر بین بیماران مبتلا به سرطان و افرادی که پیوند سلول‌های بنیادی یا پیوند عضو انجام داده‌اند، رایج است.
۲- بینی یا سینوسی
این دسته، یک نوع عفونت در سینوس‌های فرد است که به مغز سرایت می‌کند. این دسته از قارچ سیاه اغلب در بیماران مبتلا به دیابت کنترل نشده و در بیماران پیوند کلیوی دیده می‌شود.
۳- پوستی
زمانی که قارچ از طریق پوست زخمی ( که به دلیل جراحی، سوختگی شدید و یا هر گونه جراحت پوستی ایجاد شده)، وارد بدن فرد شود، به آن عفونت پوستی می‌گویند. این نوع از بیماری، اغلب در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی ندارند، دیده می‌شود.
۴- دستگاه گوارش
اغلب در میان کودکان خردسال بخصوص خردسالان با وزن کم در هنگام تولد و نوزادان نارس کم‌تر از یک ماه که عمل جراحی داشته‌اند و یا دارو مصرف می‌کنند که در نتیجه آن، باعث کاهش قدرت بدن برای مبارزه با عفونت می‌شود، یافت می‌شود.
۵- قارچ سیاه منتشر شده
این دسته از بیماری قارچ سیاه معمولا بر مغز تأثیر می‌گذارد، اما هنگامی که عفونت از طریق جریان خون گسترش می‌یابد، می‌تواند سایر قسمت‌ها و اندام‌های بدن مانند قلب، طحال و پوست را تحت تاثیر قرار دهد.
 |
حتما بخوانید : ترخیص بیماران کرونایی و باید ها و نباید هایی که باید بدانند |
چه کسانی به قارچ سیاه مبتلا می شوند؟
قارچ سیاه نادر است اما در افرادی که مشکلات سلامتی دارند یا از داروهایی استفاده می کنند که توانایی بدن در مبارزه با میکروب ها و بیماری ها را کاهش می دهد، شایع تر است. گروه خاصی از افراد بیشتر مستعد ابتلا به قارچ سیاه هستند، شامل افرادی که دارای شرایط زیر هستند:
- مبتلا به دیابت
- مبتلا به سرطان
- پیوند عضو
- پیوند سلول های بنیادی
- نوتروپنی (کاهش تعداد گلبولهای سفید خون)
- استفاده طولانی مدت از کورتیکواستروئیدها
- استفاده از داروهای تزریقی
- آهن زیاد در بدن
- آسیب پوستی در اثر جراحی ، سوختگی یا زخم
- نارس بودن و وزن کم هنگام تولد (برای قارچ سیاه گوارشی در نوزادان)
علائم قارچ سیاه چیست؟
علائم این بیماری عفونی بستگی به محل رشد قارچ در بدن دارد. اگر هر گونه علائمی مرتبط با علائم قارچ سیاه دارید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید و حتی به کوچکترین علامت نیز شک کرده و قبل جدی شدن مراحل درمانی را طی نمایید .
علائم بیماری قارچ سیاه در سینوس و مغز عبارت است از:
- تورم یک طرف صورت
- سردرد
- گرفتگی بینی یا سینوس
- تشدید سریع لکه‌های سیاه روی پل بینی یا بالای دهان
- تب
علائم قارچ در حال رشد در ریه همانند بخشی از علائم کرونا ویروس است. این علائم شامل موارد زیر است:
- تب
- سرفه و خلط خونی یا تیره
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
علائم این قارچ پوستی موارد زیر را دربرمی‌گیرد:
- درد صورت
- حباب کوچک پر شده از سرم (serum) روی پوست
- سیاه شدن پوست عفونی
- گرما و قرمزی بیش از حد پوست
- تورم در اطراف عفونت
- عفونت پوستی در ناحیه کیسه‌های هوایی پشت پیشانی، بینی، استخوان گونه، بین چشم و دندان
علائم این قارچ در دستگاه گوارشی عبارت است از:
- درد شکم
- تهوع و استفراغ
- خونریزی دستگاه گوارش
علائم این قارچ منتشر شده موارد زیر را در بر می‌گیرد:
- این گونه در بیمارانی اتفاق می‌افتد که قبلا از بیماری‌های دیگر یا بیماری‌های مزمن رنج می‌بردند و تشخیص علائم آنها دشوار است زیرا بیماران در حال حاضر علائم دیگری نیز دارند. عفونت منتشر شده بیشتر بر مغز و سیستم عصبی مرکزی تاثیر می‌گذارد و موقعیتی مانند کما یا سایر مراحل روانی ایجاد می‌کند.
- پلک متورم زمانی است که یا پلک پایین یا بالا (یا هر دو) بزرگ شده و مایعاتی از چشم ترشح شود.
- فلج شدن عضلات پلک
پزشکان می‌گویند که بیماران با در نظر گرفتن این علائم به شکل عادی دیر به بیمارستان مراجعه می‌کنند. بخاطر شیوع عفونت چشم، چشم بعضی از بیماران به دلیل سرایت بیماری به مغز از طریق چشم، به وسیله جراحی تخلیه می‌شود. در بعضی موارد، هر دو چشم بیمار باید تخلیه شود و در برخی افراد آلوده‌تر، فک بیمار نیز باید جدا شود. این مورد اغلب در بیماران مبتلا به عفونت قارچ سیاه پس از بیماری کرونا دیده می‌شود.
 |
حتما بخوانید : نکات بهداشتی برای انجام تست کرونا خانگی |
چگونه می توان خطر ابتلا به قارچ سیاه را کاهش داد؟
اجتناب از تنفس هاگ های قارچی دشوار است زیرا قارچ هایی که باعث ایجاد قارچ سیاه می شوند در محیط شایع هستند. هیچ واکسنی برای جلوگیری از قارچ سیاه وجود ندارد. برای افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف شده است ، ممکن است راه هایی برای کاهش احتمال ابتلا به قارچ سیاه وجود داشته باشد.
از خود در محافظت کنید. توجه به این نکته ضروری است که اگرچه این اقدامات توصیه می شود ، اما ثابت نشده است که از قارچ سیاه جلوگیری می کند.
- سعی کنید از مناطقی با گرد و غبار زیاد مانند محل ساخت و ساز و حفاری اجتناب کنید. اگر نمی توانید از این مناطق دوری کنید ، هنگام حضور در آنجا از ماسک تنفسی N95 استفاده کنید.
- پس از طوفان و بلایای طبیعی از تماس مستقیم با ساختمانهای آسیب دیده توسط آب و سیل خودداری کنید.
- از فعالیتهایی که شامل تماس نزدیک با خاک یا گرد و غبار است ، مانند کار در حیاط یا باغبانی خودداری کنید. اگر امکان پذیر نیست:
- هنگام انجام فعالیتهای بیرونی مانند باغبانی ، کار در حیاط یا بازدید از مناطق جنگلی ، کفش ، شلوار بلند و پیراهن آستین بلند بپوشید.
- هنگام دست زدن به موادی مانند خاک ، خزه یا کود ، دستکش بپوشید.
- برای کاهش احتمال ایجاد عفونت پوستی ، صدمات پوستی را به خوبی با آب و صابون تمیز کنید ، به ویژه اگر در معرض خاک یا گرد و غبار قرار گرفته باشند.
اگر در معرض خطر ابتلا به قارچ سیاه هستید (به عنوان مثال ، در صورت پیوند عضو یا پیوند سلول های بنیادی) ، پزشک ممکن است دارویی برای جلوگیری از قارچ سیاه و سایر عفونت های قارچی تجویز کند. پزشکان و دانشمندان هنوز در حال بررسی این هستند که کدام بیماران پیوندی بیشتر در معرض خطر هستند و چگونه می توان از عفونت های قارچی به بهترین نحو پیشگیری کرد.
به خاطر داشته باشید قارچ سیاه مسری نیست
این بیماری مسری نیست و مردم نباید نگران این بیماری باشند اما پزشکان باید به علائم بیمار توجه کافی داشته باشند تا در صورت لزوم درمان سریعاً آغاز شود. اگر فردی کرونا گرفته و یا دچار سینوزیت یک طرفه یا ترشحات یکطرفه بینی به خصوص ترشحات سیاه رنگ شده شده، باید نمونه برداری شود و اگر قارچ در نمونه این افراد مشاهده شود درمان ضدقارچ شروع و مخاط آلوده و سیاه شده برداشته می‌شود. اگر به بیماری موکورمایکوزیس یا (قارچ سیاه) مشکوک و یا مبتلا شدید، حتما به پزشک های عفونی مراجعه و سریعا داروهای تجویز شده را مصرف کنید تا سریعا از این بیماری جلوگیری شود.
در گام نخست احتمال این وجود دارد که پزشکان برای تشخیص و بررسی میزان درگیری ریه آزمایش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی اسکن یا ام‌آرآی را تجویز کنند، بنابراین در هر صورت این اقدام تشخیصی را انجام دهید. ممکن است داروهایی نظیر آمفوتریسین B، ایزاوکونازول و پوزاکونازول برای این بیماران تجویز شوند. این داروها از طریق سیاهرگ وارد بدن می‌شوند و پس از یک بازه ای عملیات خود را بر روی بدن آغاز می‌کنند. معمولا پزشکان برای کنترل این بیماری و روند درمان بهتر، دوز دریافتی این داروها را بالا می برند اما با این روش عفونت ها به سرعت کنترل می شوند. اگر دارویی، عوارض جانبی مشکل‌ساز برای معده درد، سوزش سردل، یا تنفس داشت حتما به پزشک معالج اطلاع دهید.
افراد از طریق تماس با هاگ قارچ در محیط به بیماری مبتلا می‌شوند و اخیراً در پی افزایش شیوع کرونا در برخی کشورهای جهان از جمله هند، عراق و افغانستان، اخبار بیشتری از ابتلا به این عفونت قارچی نیز به گوش می‌رسد که به نظر می‌رسد پایین بودن سطح سیستم ایمنی افراد دچار بیماری زمینه‌ای و افزایش مصرف کورتون در دوران کرونا از علل ابتلا به این عفونت قارچی باشد. استفاده از ماسک در محیط‌هایی با گردوغبار و محافظت از پوست در برابر قرار گرفتن در معرض خاک از راهکارهای پیشگیری از این بیماری عنوان شده است.
